Wałek rozrządu – przyczyny awarii i wymiana

Wałek rozrządu to część sinika, która odpowiada (wraz z innymi częściami układu rozrządu) za dopływ mieszanki powietrzno-paliwowej do silnika. Wałek rozrządu jest wyposażony w odpowiednio umiejscowione krzywki, które podczas obracania się wałka zamykają i otwierają zawory w celu doprowadzania mieszanki paliwowej i odprowadzania spalin.

1. Wałek rozrządu – jakie są objawy zużycia i kiedy go wymienić?
2. Jak zapobiegać zużyciu wałka rozrządu?
3. Regeneracja wałka rozrządu
4. Zasady działania wałka rozrządu

Rozrząd to bardzo ważna część silnika i powinno się go wymieniać co jakiś czas po przejechaniu określonej liczby kilometrów. Do jednych z elementów rozrządu silnika należy wałek rozrządu. Poza opisaną na samym początku funkcją odpowiada on także za pośrednictwo w olejowaniu silnika,  może też napędzać aparat zapłonowy, a także pompę oleju, paliwa lub wtryskową. Wałek rozrządu powinien działać perfekcyjnie, podobnie jak cały rozrząd, bo tylko taki układ zapewnia silnikowi długą żywotność. Dlatego też warto zadziałać w porę i zadbać o jego naprawę lub wymianę.

Wałek rozrządu – jakie są objawy zużycia i kiedy go wymienić?

Wałek rozrządu może ulec zużyciu z bardzo różnych przyczyn. Do podstawowych należą: duży przebieg, złe smarowanie, zużyty hydrauliczny regulator luzu zaworowego, zużyta dźwigienka zaworowa. Wytarcie wałka rozrządu można rozpoznać po utracie mocy silnika czy też jego nierównej pracy. Oczywiście najlepiej rozpoznania takiej awarii najlepiej dokonać po odpowiedniej diagnostyce u mechanika, czy też, jeśli się na tym znamy, możemy stopień wytarcia wałka rozrządu ocenić sami. Wałek rozrządu można poddać regeneracji (poprzez spawanie czy natrysk termiczny), ale zazwyczaj dokonuje się całkowitej jego wymiany. Jest to rozwiązanie polecane i najbardziej bezpieczne, które zapewnia pełną skuteczność. Tym bardziej, że zakup wałka rozrządu do różnych modeli aut jest możliwy w atrakcyjnych cenach – wałek rozrządu to po prostu niekiedy inwestycja niezbędna, która jednak zaprocentuje bezproblemową pracą silnika.

Jak zapobiegać zużyciu wałka rozrządu?

Mimo że zużycie wałka rozrządu zdarza się dość często, warto zadbać o to, by moment jego wymiany jak najbardziej opóźnić. Jak można to zrobić? Trzeba przede wszystkim pamiętać o regularnej wymianie oleju i stosowaniu smarów o odpowiedniej jakości. Bardzo pomocne są także dobre filtry do oleju. Trzeba także pamiętać o tym, że kiedy wymieniamy wałek rozrządu, możemy się zdecydować na część oryginalną albo też na zamiennik. Mechanicy polecają także, by razem z wałkiem rozrządu wymienić także dźwigienki zaworowe.

Regeneracja wałka rozrządu

Wałek rozrządu to kluczowy element w silniku spalinowym, odpowiedzialny za sterowanie otwieraniem i zamykaniem zaworów w odpowiednich momentach cyklu pracy silnika. W związku z ciągłym obciążeniem i ruchem, wałek rozrządu może ulec zużyciu, co prowadzi do spadku wydajności silnika, nieregularnej pracy czy zwiększonego zużycia paliwa. W takich sytuacjach, zamiast wymiany na nowy element, często można zastosować regenerację wałka rozrządu. Oto, na czym polega ten proces:

1. Diagnostyka: Przed rozpoczęciem regeneracji, wałek rozrządu jest dokładnie badany pod kątem uszkodzeń, zużycia czy innych nieprawidłowości. Może to obejmować wizualne oceny, pomiary czy testy funkcjonalne.
2. Czyszczenie: Wałek jest dokładnie czyszczony z wszelkich zanieczyszczeń, osadów olejowych czy resztek metalu. Może to być wykonane za pomocą specjalistycznych rozpuszczalników, piaskowania czy ultradźwięków.
3. Szlify: Zużyte krzywki wałka są szlifowane do odpowiedniej grubości, przywracając ich pierwotny kształt i wymiary. Proces ten wymaga precyzyjnych narzędzi i doświadczonego operatora.
4. Sprawdzenie: Po regeneracji, wałek jest ponownie dokładnie sprawdzany pod kątem wymiarów, równowagi i innych kluczowych parametrów, aby upewnić się, że spełnia wszystkie wymagania techniczne.
5. Konserwacja: Wałek jest następnie konserwowany specjalistycznymi środkami, które chronią go przed korozją, zużyciem i innymi czynnikami zewnętrznymi.
6. Montaż: Po zakończeniu regeneracji, wałek rozrządu jest gotowy do ponownego montażu w silniku. W tym momencie warto również sprawdzić i ewentualnie wymienić inne elementy układu rozrządu, takie jak popychacze, łańcuchy czy napinacze.

Regeneracja wałka rozrządu jest ekonomicznym rozwiązaniem w porównaniu z zakupem nowego komponentu. Jednakże, aby zapewnić długą żywotność i prawidłowe działanie regenerowanego wałka, proces ten powinien być przeprowadzany przez specjalistów w dobrze wyposażonych warsztatach.

Zasady działania wałka rozrządu

Wałek rozrządu to jeden z kluczowych elementów w silniku spalinowym, który odgrywa zasadniczą rolę w procesie spalania. Jego głównym zadaniem jest sterowanie otwieraniem i zamykaniem zaworów w odpowiednich momentach cyklu pracy silnika. Oto, jak działa wałek rozrządu:

1. Krzywki: Na wałku rozrządu znajdują się wypukłe elementy zwane krzywkami. Krzywki te są odpowiedzialne za popychanie popychaczy lub dźwigni zaworowych, które z kolei otwierają i zamykają zawory w głowicy silnika.
2. Synchronizacja z wałem korbowym: Wałek rozrządu jest zsynchronizowany z wałem korbowym za pomocą łańcucha, paska rozrządu lub koła zębatego. Dzięki temu ruch wałka rozrządu jest dokładnie zsynchronizowany z ruchem tłoków w cylindrach.
3. Otwieranie i zamykanie zaworów: W odpowiednich momentach cyklu pracy silnika, krzywki na wałku rozrządu naciskają na popychacze zaworowe, powodując otwarcie zaworów. Gdy krzywka przesuwa się dalej, zawór jest zamykany przez sprężynę zaworową.
4. Regulacja fazy: W niektórych nowoczesnych silnikach stosuje się zmienną regulację fazy wałka rozrządu. Pozwala to na zmianę momentu otwarcia i zamknięcia zaworów w zależności od warunków pracy silnika, co może poprawić osiągi, ekonomikę spalania i emisję spalin.
5. Dwa wałki rozrządu: W wielu nowoczesnych silnikach stosuje się system DOHC (Double Overhead Camshaft), czyli dwa wałki rozrządu – jeden dla zaworów ssących i jeden dla zaworów wydechowych. Pozwala to na lepszą kontrolę procesu spalania i poprawę osiągów silnika.

W skrócie, wałek rozrządu jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania silnika spalinowego. Jego precyzyjna praca gwarantuje, że paliwo i powietrze są dostarczane do cylindrów w odpowiednim momencie, a spalone gazy są skutecznie usuwane, co zapewnia optymalne spalanie i wydajność silnika.